Başak Nur GÖKÇAM
Gezegendeki sıcaklık, Grönland’ı eritiyor. Küresel ısınma, Grönland’daki buzulların erime hızını son 20 yılda 5 kat artırdı. Bölgedeki tüm buzların erimesinin deniz seviyesini en az 6 metre yükseltebileceği tahmin ediliyor. Yapılan araştırmaya göre, Grönland’ın buz tabakasının yakın geçmişte eridiğini doğruladı.
Araştırmanın geçmişi 1993 yılına dayanıyor. O yılda bir bilim insanı ekibi, Grönland’ın tam merkezinden çıkarılan iki mil derinliğindeki biz buz çekirdeğinin tabanından birkaç santimlik tortuyu yeniden incelemişti. 30 yıl boyunca Colorado’daki bir depolama tesisinde tutulan buz çekirdeğinde söğüt ağacı, böcek parçaları, mantar ve bozulmamış bir haşhaş tohumu içeren toprak olduğu keşfedildi.
İki mil buzun altındaki tohumlar, dallar ve böcek parçaları, buz tabakasının merkezinin de yakın geçmişte eridiğini doğrulamış oldu. Yani iki mil derinliğindeki buzun sadece kenarları değil, merkezi de yakın jeolojik geçmişte erimişti. Elde edilen sonuç Grönland’daki erimenin yakın jeolojik geçmişte de yaşandığının ilk doğrudan kanıtı oldu. Bulgular, dev buz tabakasının bilim insanlarının son birkaç yıla kadar fark ettiğinden daha kırılgan olduğunu gösterdi.
Bu şu demek oluyor; daha sıcak bir gelecekte deniz seviyesinde felaket riski artacak. Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde yayımlanan araştırma ile Grönland’daki buzulların eridiği ve adanın son 1 milyon yıl içinde yaşanan sıcak bir dönemde yeşerdiğini doğrulanırken, Grönland’ın yeşil bir hâl alan hikâyesinin ise daha korkutucu olacağı belirtiliyor.
“Daha kötüye gidiyoruz”
Vermont Üniversitesi araştırmacısı ve UVM lisansüstü öğrencisi Halley Mastro ve 9 araştırmacıyla birlikte yeni çalışmaya Paul Bierman öncülük etti. Bierman, “Bu fosiller çok güzel ama evet daha da kötüye gidiyoruz. Bu, insan kaynaklı iklim değişikliğinin Grönland buz tabakasının erimesi üzerindeki etkisine dair bir ipucu. Adanın merkezini kaplayan buz eridiyse, geri kalanının çoğunun da erimesi gerekirdi. Ve muhtemelen toprağın oluşması ve bir ekosistemin kök salması için binlerce yıl yeterli zaman” ifadelerinde bulundu.
Yeni araştırmayı inceleyen Penn State’teki iklim bilimcilerinden Richard Alley de “Bu yeni çalışma, deniz seviyesindeki artışların büyük bir kısmının, ısınma nedenlerinin özellikle aşırı olmadığı bir zamanda meydana geldiğini doğruluyor ve genişletiyor” dedi.
“Bir sahil evi satın almayın”
Grönland’daki buzulun tamamen erimesinin birkaç bin yıl boyunca yaklaşık 23 fit deniz seviyesi artışına yol açacağını söyleyen araştırmacı Paul Bierman, “Boston, New York, Miami, Mumbai’ye bakın veya dünyanın dört bir yanındaki kıyı şehirlerinizi seçin ve deniz seviyesinin yirmi artı fitini ekleyin. Hesaplamalara göre hepsi su altında kalacak. Bu nedenle bir sahil evi satın almayın” uyarısında bulundu.
Son 416 bin yılda da erime yaşanmış
Camp Century’den çıkarılan buz çekirdeğinin dibinde dallar, tohumlar ve böcek parçalarının keşfi, oradaki buzun son 416 bin yılda eridiğini ortaya koydu. Bu şu demek oluyordu; buz kalesinin duvarları daha önce mümkün olabileceği düşünülenden çok daha yakın bir zamanda yıkılmıştı.
Yüz yılın sonunda deniz birkaç fit yükselebilir
Günümüzde deniz seviyesinin her on yılda bir inçten fazla yükseldiğini belirten Bierman, “Yükselme hızlanıyor. Bugünün çocukları torun sahibi olduğunda, bu yüzyılın sonuna kadar birkaç fit daha yüksek olması muhtemel. Grönland buzunun neredeyse tamamen erimesi birkaç bin yıl boyunca yaklaşık 23 fit deniz seviyesi artışına yol açacak” dedi.
